De onderzoekscommissie van Provinciale Staten van Drenthe liet recent een onderzoek verrichten naar draagvlak inzake ‘de energietransitie’. Dit onderzoek “Draagvlak en participatie in de energietransitie” is op 7 okt. 2020 in PS behandeld. Hieronder ons commentaar op de aanbevelingen (die door PS bij meerderheid zijn aangenomen, PVV uitdrukkelijk tegen):
Aanbeveling 1: ‘Besluit de informatievoorziening en kennisdeling over de energietransitie op provinciaal niveau te regisseren.’
Deze ‘goede informatievoorziening’ is bedoeld als eerste stap om draagvlak en acceptatie te vergroten. Die informatievoorziening is niet bedoeld om een eigen mening te vormen en een onderbouwd besluit te nemen. Op deze wijze informatie verstrekken heeft ook een andere naam, namelijk: PROPAGANDA.
Aanbeveling 2: ‘Besluit tot een programmatische aanpak voor de sociale energietransitie.’
De sociale ongelijkheid zal groter worden, rijken zullen rijker worden en armen armer. Dit grote probleem wordt teruggebracht tot een programmatische aanpak, tot een organisatorisch probleem.
Aanbeveling 3: ‘Besluiten om resultaten van besluitvorming over energietransitie waar inwoners bij betrokken zijn geweest actief te delen met de Drentse inwoners.’
Het advies is om altijd terug te koppelen naar participanten zeker omdat een deel van de inwoners zich niet gehoord voelt en weinig vertrouwen heeft in de overheid. Het probleem is echter niet terugkoppeling , maar echte invloed op de gang van zaken en de besluitvorming over de energietransitie. Geïnformeerd worden over wat elders is besloten vergroot de afstand.
Aanbeveling 4: ‘Stel beleid vast waarin ambities benoemd worden om lokaal eigenaarschap van vormen van hernieuwbare energie te stimuleren.’
PS moet in beleid vastleggen, dat 50% eigenaarschap werkelijkheid wordt. Dit lokaal eigenaarschap kan echter helemaal niet worden geëist/afgedwongen. De juridische basis ontbreekt, het is een verzoek aan de initiatiefnemers.
Aanbeveling 5: ‘Besluit tot een provinciaal monitoring- en evaluatieprogramma om de voortgang van de Drentse klimaat- en energietransitie in relatie tot ambities en belangen in het Provinciale omgevingsbeleid als Staten te kunnen volgen.’
Het monitoringsysteem is opgezet om te zien of bij de voortgang de ambitieuze doelen worden gehaald . De overheid zou zich dan meer moeten gaan inspannen om die doelen te halen. Dit systeem zou er moeten zijn om kritisch vast te stellen of deze doelen zowel kwantitatief als kwalitatief wel haalbaar zijn. PS zou dan ook moeten kunnen besluiten om deze doelen bij te stellen of te veranderen.
Aanbeveling 6: ‘Besluit afstemming te organiseren tussen volksvertegenwoordigers bijvoorbeeld via een “werkconferentie van en voor de Drentse volksvertegenwoordiging” als uit een inventarisatie blijkt dat daar behoefte aan is.’
Een werkconferentie voor de Drentse volksvertegenwoordiging als instrument om de energietransitie vooruit te helpen is een aantasting van de positie van PS. Niet de werkconferentie maar PS is het orgaan waar besluiten worden genomen die de hele provincie raken. De positie van PS moet versterkt worden en niet verzwakt door een werkconferentie van alle betrokkenen.
De PVV wijst om deze redenen de aanbevelingen af. De teneur van het hele rapport en van deze aanbevelingen is de energietransitie gaat hoe dan ook door, meer hernieuwbare energie zal er komen. De bewoners mogen hier aan meedoen, maar kunnen en zullen geen wezenlijke bijdrage kunnen leveren.
Dit onderzoek en de aanbevelingen zijn een aanfluiting. Draagvlak krijg je en hoeft je niet te creëren, als dat wel nodig is, dan is er iets grondig mis. Als het besef ontstaat gemanipuleerd te worden dan verdwijnt het draagvlak.
Wat had wél onderzocht moeten worden:
1. Hoe kan Provinciale Staten snel en betrouwbaar vaststellen of er een draagvlak is voor belangrijke beleidsdoelen.
2. Hoe kan Provinciale Staten verantwoord besluiten nemen in een zo complexe zaak als de energietransitie.
• Eigen onderzoek laten doen
• Hoorzittingen organiseren
• Stap voor stap deelbesluiten
• Echte inspraak organiseren
Nico Uppelschoten d.d. 12/10/2020