Kritiek op de Begroting 2019

De laatste begroting van het huidige college van GS maakt duidelijk wat dit College de afgelopen jaren gepresteerd heeft en wat het gekost heeft.

Het eerste dat opvalt, is dat het meerjarenperspectief somber is. De komende jaren worden afgesloten zonder enig overschot.

Dit betekent, dat er voor een nieuw College geen ruimte is om nieuwe taken op te pakken. De 5 en 6 begrotingswijzigingen2018 hebben er voor gezorgd, dat er toezeggingen zijn gedaan waardoor een aanvankelijk positief saldo van 2,3 miljoen is omgezet in een saldo van nul.
In deze laatste wijzigingen zijn allerlei wenselijke toezeggingen gedaan voor beleid in 2019, 2020, 2021 en 2022.
Er worden beleidsvoorstellen gedaan die eigenlijk toekomen aan een nieuw College. Het lijkt wel of de leden van het College over het graf van dit College heen willen blijven regeren. Het lijkt wel of ze bang zijn dat na de verkiezingen van maart 2019 er een grote wijziging in beleid gaat plaatsvinden.
Er is geen onderscheid gemaakt tussen beleid dat doorloopt vanwege noodzakelijke verplichtingen en gewenste continuering van het huidige beleid.
De zevende begrotingswijziging wordt gebruikt om via een truc toch een positief saldo te creëren. Het bedrag dat de overheid extra gestort heeft voor het onderhoud van de vaarweg Meppel De Punt wordt gestort in de exploitatie 2018, terwijl een correcte financiële handelwijze zou zijn om het geld te storten in de in de bestemmingsreserve vaarweg Meppel De Punt. Dit gebeurt met het doel om de meerjarenbegroting er positief uit te laten zien.
Het saldo is kunstmatig op nul gezet door de tekorten in 2018 weg te poetsen door de tekorten te dekken uit de stelpost IBP en het budget herstel indexering van de inkoopbudgetten.
Deze financiële operaties zijn niet voldoende om een voorziene tegenvaller van 2,9 miljoen op de bijdrage van het provinciefonds op te vangen.
Het tekort van 2018 zal ondanks de opgepoetste begroting van 2018 minimaal 2 miljoen zijn.
De begroting 2019 zal zeker ook niet met een saldo nul eindigen, omdat het nu al zeker is dat
1. De bijdrage uit het Provinciefonds zal 380.000 euro minder zijn
2. De nieuwe cao voor de provincie ambtenaren zal hogere kosten van 1,7 miljoen met zich meebrengen,
3. De BTW compensatie zal zoals verwacht niet 2,6 miljoen bedragen maar waarschijnlijk 1,6 miljoen
Dit betekent dat er voor 2019 al een tekort van circa 3 miljoen te voorzien is, namelijk 0,38 + 1,7 + 1.
In de begroting 2019 wordt hiermee op geen enkele wijze rekening gehouden.

De financieringsreserve, de reservepot van de provincie is teruggelopen van 90 miljoen naar 76 miljoen in 2017, waarbij er nog steeds van wordt uitgegaan dat er in 2019 een storting vanuit de exploitatie van 6 miljoen zal plaatsvinden. Gezien de negatieve saldi in 2018 en 2019 is het niet te verwachten dat er stortingen zullen plaatsvinden en dat de financieringsreserve zal blijven steken op 70 miljoen. Het is zelfs te verwachten dat deze zal teruglopen naar 65 en 60 miljoen, omdat er nog wel onttrekkingen gepland staan.
De investeringsagenda, het paradepaard van dit college. Voor deze agenda is 95,5 miljoen vrijgemaakt. Geld dat onttrokken is aan de financieringsagenda, de spaarpot van de provincie.

Deze 95,5 miljoen is een fors investeringsbedrag, een bedrag waarmee iets bijzonders gerealiseerd had kunnen worden. Een eenmalige kapitaalinjectie om Drenthe een voorsprong te geven. Van de 95,5 miljoen is in 2018 70 miljoen besteed of toegezegd. In 2019 zal nog 15 miljoen worden besteed en blijf er voor het nieuwe College nog 10 miljoen over voor de komende jaren. De vraag rijst dan welke bijzondere dingen zijn of worden er nu gerealiseerd met deze eenmalige injectie? Deze vraag is niet te beantwoorden omdat het geld aan veel kleine projecten is uitgegeven, die volgens GS en de andere partijen in PS nodig waren.

De conclusie dringt zich op dat het geld gewoon is uitgegeven en dat dit College een grote besteder van provinciale gelden is geweest. De opmerking dat 70 miljoen tot een investering van 500 miljoen in de private sector heeft geleid is mooi, maar roept tevens de vraag op of die 70 miljoen van de Provincie als stimulans wel nodig was. Deze investeringen hadden sowieso plaatsgevonden, omdat ze nodig waren.
PS zat er zelf bij toen die investeringen werden goedgekeurd, zoals PS ook de investeringen goedkeurde voor Incas3 en de leningen en subsidies voor Atalanta, in het bijzonder Wildlands. Incas3 is failliet en Wildlands verkeert in financiële problemen.

(Voor het tweede deel zie: Visie op de Begroting 2019)

Uitgesproken door Nico Uppelschoten tijdens de behandeling van de Begroting-2019 en Begrotingswijzigingen van 2018-2022 in de PS-vergadering van 14 November 2018