Algemene beschouwing bij de Voorjaarsnota 2018
1. De energietransitie in Drenthe
De grootste opgave waar GS zich voor gesteld ziet is het bijdragen aan de CO2-reductie om in 2020 20% te bereiken en er zelfs voor te zorgen dat de provincie Drenthe in 2050 CO2-neutraal zal zijn. Dromen, dagdromen, dat mag, het is een ongevaarlijke en een plezierige bezigheid, maar als dit gaat leiden tot enorme kosten en enorme aantastingen van de natuur en het landschap, dán wordt het een nachtmerrie, dán wordt het een gevaarlijke en bedreigende activiteit. Juist op de bijeenkomsten over de omgevingsvisie blijkt, dat de bewoners van Drenthe géén besef hebben van de enórme consequenties van de gestelde doelen voor duurzame energie in 2020: 20%, in 2030: 49% en in 2050: 100% CO2-neutraal. Dit allemaal om de door computers voorspelde temperatuurstijging beneden de 2 graden te houden.
Twee graden, die als de grens voor een catastrofe zijn aangegeven, die twee graden kunnen geen 3 graden zijn, waarom niet? Omdat de computermodellen dat zeggen. Die modellen zeggen overigens ook dat al zou Nederland er in 2020 in zou slagen om aan alle energiedoelen te voldoen, 20% hernieuwbaar, dat dan niet is vast te stellen, middels meting dat de temperatuur gedaald is. Diezelfde computermodellen zeggen dat er dan een daling van 0,000045 (45miljoenste) graad daling zou optreden, helaas onmeetbaar klein. De consequenties voor Drenthe zijn echter enorm: om van de totale energieconsumptie van 56 Peta Joule, 10 PJ hernieuwbaar te maken zal het landschap van Drenthe enorm moeten gaan veranderen.
Het coulissen-landschap zal er een coulis bij krijgen, de windturbines, want 1 Peta Joule komt overeen met 30 a 40 windturbines of 100.000 huizen met zonnecellen of 10.000 voetbalvelden voor het produceren van biomassa. Als deze hernieuwbare energie voor de helft wordt opgewekt door windmolens dan heeft iedere Gemeente 15 windturbines en 50.000 huizen met zonnecellen op het dak. Let wel, dat is het geval als we eerste van de 10 Peta Joule willen verduurzamen. Als we alles gaan verduurzamen dan wordt het nog een factor 6 erger. De veronderstelling is ook dat alle energie hernieuwbaar kan worden gemaakt en dat alle energiebezuinigingen succesvol zijn en dat er niet meer dan 56 P. Joule geconsumeerd wordt in Drenthe. Nieuwe berekeningen laten trouwens zien dat de energiebehoefte alleen maar zal toenemen en dat er in 2050 nog 50 miljard kubieke meter gas gebruikt zal worden, niet Gronings gas, maar gas van elders. Volgens berekeningen van de RUG (Rijksuniversiteit Groningen) in opdracht van het European Center for Energy Regulation. De gesprekken met de burgers over de energielandschappen lijken een kopie te gaan worden van de gesprekken over de zoekgebieden: toen begrepen de burgers niet wat het betekende een zoekgebied te zijn, nu lijken ze niet te beseffen wat de consequenties zijn van 20% hernieuwbare energie in 2020 en CO2-neutraal zijn in 2050.
De verwoesting van de Drentse natuur en het landschap zal enorm zijn! Er zijn moedige politici nodig, die durven te zeggen: ‘aan deze onzin doen we niet mee!’ ‘We wachten tot er werkelijk stabiele en duurzame energiebronnen zijn!’ Want dat de fossiele brandstoffen een keer opraken, dat ziet iedereen, dat het klimaat zich zal aanpassen aan de enorme bevolkingstoename en dito energiebehoefte is ook duidelijk. Maar het probleem met de beperkte en vluchtige middelen als windenergie en zonne-energie aanpakken is naïef en gevaarlijk! Gevaarlijk omdat de oude stabiele energieproductie: kolencentrales en gascentrales wordt gesloten terwijl er nog geen echte alternatieven zijn. In het rijtje heb ik niet kernenergie genoemd, want wij hopen dat voor 2050 er een nieuw type kerncentrale zal zijn, de thoriumreactor, die dan zonder CO2 uitstoot, wat door alle groene mensen zo erg gevonden wordt, voor een stabiele elektriciteitsvoorziening kan zorgen, zonder productie van het zware radioactieve afval van de huidige generatie kerncentrales. Nederland hoeft niét voorop te lopen bij de bestaande primitieve vormen van hernieuwbare energie.
Laat de grote landen het voortouw nemen, Nederland volgt wel als er echte doorbraken zijn, maar vooroplopen tegen enorme kosten zonder een echte doorbraak zal geldverslindend zijn en niets opleveren. De kosten van de huidige windturbines worden betaald door de burgers via de energiebelasting op de energierekening, deze bedragen jaarlijks nu 500 euro per huishouden en zullen toenemen tot 5000 euro per huishouden. Dan zullen de burgers ontdekken dat ze in de maling zijn genomen met de voorgespiegelde energietransitie. Er is namelijk helemaal niéts opgelost: het bestaande systeem blijft gehandhaafd, er is alleen een extra systeem bijgekomen (windturbines, zonneweides).
Het is qua kosten onrealistisch, maar technisch zijn er ook grote problemen: het inpassen van 50% wind- en zonne-energie in een netwerk zónder grote centrales die de energieproductie over kunnen nemen als er periodes zijn van weinig zon/wind.
1. Het opslaan van enorme hoeveelheden elektriciteit, als er teveel elektriciteit wordt geproduceerd, lijkt onoplosbaar en is in ieder geval enorm kostbaar. Het zoeken naar een betrouwbare energiebron voor de komende eeuwen is de uitdaging.
2. Fossiele energie is eindig maar er is géén urgentie: er is nu en ook tot 2050 helemaal geen gebrek aan fossiele brandstoffen. Laten we in Nederland de tijd benutten met onderzoek van een de bouw van prototypes van de thoriumreactor.
Laten we op Drents niveau de kernwaarden natuur/landschap serieus nemen en niet meewerken aan het vernietigen ervan terwijl het ook nog niets oplost!
Laten we loskomen van de tunnelvisie, dat alles wat groen is goed is en dat daar alles voor moet wijken, maar laten we ook eerlijk zijn naar onze burgers, dat energieneutraal zijn in 2050 niet realistisch is en dat daar niet alles voor hoeft te wijken en dat zelfs 50 % hernieuwbaar in 2030 al enorm veel consequenties zal hebben voor het landschap van Drenthe. De energieagenda voor Drenthe zou alleen maatregelen moeten bevatten om energiezuinig te worden, de mogelijkheden van zonne-energie op daken en industrieterreinen, andere vormen van hernieuwbare energie gaan benutten, maar het gebruik van windturbines in Drenthe uit te sluiten.
2. Bereikbaar Drenthe
N34
Het is goed dat er een begin wordt gemaakt met de gedeeltelijke verdubbeling van de N34 en aanpakken van het kruispunt bij Gieten. Laten we nu eens het probleem echt aanpakken en de N34 verdubbelen, zie het als een investering in de toekomst en behandel het ook als zodanig, maak een investeringsplan met afschrijvingen over 50 jaar.
A28
Doe dan ook voorstellen om de A28 vanaf De Punt , de aansluiting met de N34, drie rijbanen te geven, zorg voor een signaleringssysteem, dat bij drukte de spitsstrook open stelt. Natuurlijk is het een rijksweg, maat Drenthe kan toch samen met Groningen pleiten voor zo’n systeem, zeker nu de zuidelijke ringweg bij Groningen nieuw wordt aangelegd.
Fietssnelpaden
Een fietssnelweg Assen Groningen klinkt heel mooi, maar ligt het niet meer voor de hand om de fietspaden naar Groningen, Assen en Emmen te verbreden, zodat er gemakkelijker, sneller en veiliger gebruik gemaakt kan worden van de elektrische fiets. Een fietssnelweg van Assen naar Groningen is niet direct nodig. Wie gaat er op de fiets van Assen naar Groningen?
Dorpsvervoer
Maak in dorpen zeker als het OV verdwijnt of verdwenen is een vorm van burgerhulp mogelijk, waarbij burgers tegen een kleine vergoeding andere burgers naar een bestemming brengen. Zorg dat het ANWB project ‘automaatje’ mogelijk wordt, omdat het dé kleinschalige en fijnmazige oplossing is voor afgelegen dorpen.
Schoolbussen
Is het niet mogelijk om in plaatsen waar het OV is verdwenen met het systeem van schoolbussen te gaan werken? De leerlingen moeten nu vaak ver fietsen naar school of een OV-hub. Deze schoolbussen kunnen ook gebruikt worden door de bewoners in de ochtend of middag. Bereikbaarheid. Betreft ook mobile telefonische bereikbaarheid in heel Drenthe, minimaal G4 en in de toekomst G5, breedband hoort daar vervolgens ook bij om verbonden te zijn met internet, maar de smartphone is voor jongeren de belangrijkste ingang naar internet.
3. De investeringsagenda
Gebruik de investeringsagenda om grotere activiteiten naar Drenthe te halen of te behouden. Activiteiten die langere tijd aanwezig zijn en herkenbaar als mogelijk gemaakt door de provincie. Het moeten investeringen zijn waar burgers jarenlang tevreden over zijn en ervaren worden als een belangrijk cadeau van de Provincie. Een investeringsagenda moet niet gebruikt worden voor kleine projecten, die ook zonder de steun van de Provincie zouden hebben plaatsgevonden. Kleine projecten betekent klein in omvang en klein in tijdsspanne. Een WK wielrennen dus niet, wel bij Assen Zuid een Toeristische Recreatieve Zone met een Factory Outlet Center, wel een autocircuit voor Formule1 in Assen. N34 als een weg voor de toekomst dus wel, maar de herstructurering van de ruimtelijke kwaliteit ( investeren in de onrendabele top van panden dus niet). Een agri -business hub om de agro-industrie en de landbouw en veeteelt een nog belangrijker plaats te geven in Drenthe.
4. Meerjarenperspectief
Het is goed om in een meerjarenoverzicht aan te geven wat de werkelijk vrije ruimte is voor een nieuw college. Het is nodig om de noodzakelijke beleidstrends aan te geven, maar het mag niet een vastleggen van het beleid worden: nieuwe staten met een nieuw College hebben de ruimte om daar vanaf te wijken. Het is daarom vreemd dat de trend om bedragen vast te leggen voor langere tijd, start in 2020. Plots wordt beleid vastgelegd voor in totaal 20, 25 en 28 miljoen voor 2020, 2021 en 2022, het gaat om forse bedragen; natuurlijk vinden de huidige staten dit goed, maar is het geen nieuw beleid voor een volgende periode dat moet worden vastgelegd door de nieuwe Staten? Vitaal platteland en het aanwijzen van de zoekgebieden wind werden ook in het laatste jaar van een Statenperiode vastgelegd.
5. Natuur
Het was dit voorjaar weer schrikken als je ziet hoeveel bomen gekapt worden en met hoeveel geweld. Navraag leerde dat bosschages langs wegen, autowegen uitgedund moeten worden, want dat hout nu eenmaal groeit en in bossen zijn zichtlijnen nodig evenals het verwijderen van allochtone bomen.
Hoe een bos er uit hoort te zien is blijkbaar aan smaak onderhevig, maar bossen zijn mooi en hoeven niet aan een schoonheidsideaal te voldoen. Kan er niet een kapverbod afgekondigd worden voor Drenthe, de bossen zijn toch ons kapitaal en hoe meer bos we hebben des te beter, bovendien zorgen de bomen toch voor CO2 opname? Of worden gekapte bomen vooral gebruikt voor biomassa, dat levert toch ook weer veel CO2 op, alle koolstof van de bomen verdwijnt als CO2 in de lucht. Hoezo kringloop, het duurt 30 jaar om weer een grote boom te kweken en wat worden de bossen, bosschages en coulissen kaal door al dat onnodige gekap.
6. De provinciale organisatie
Het is opmerkelijk dat er ieder jaar een reden is om een extra budget toe te kennen aan de provinciale organisatie. Nu staat prominent de organisatie- ontwikkeling op de begroting, maar organisatieontwikkeling is toch geen eenmalig kort project? Als een organisatie adaptief en flexibel is dan wordt de organisatie toch continue ontwikkeld en is dit een soort bestanddeel van de kosten van de organisatie, net als scholing of salarisverhogingen of werving van nieuw personeel of vervanging van ouder personeel. Het geeft zo dus aan dat veranderen niet een continue bezigheid is van de organisatie maar gezien wordt als iets bijzonders, waar dan natuurlijk een extra budget bij hoort. Waarom geen vast budget waar alle normale organisatiekosten in zitten en dat er geen beroep meer wordt gedaan op extra budgetten om normale voorzienbare problemen op te lossen?
7. De toeristische sector
De recreatieve sector is heel belangrijk voor Drenthe, daar is geen misverstand over, maar mogelijk wordt wel vergeten dat de agribusiness-sector in Drenthe wel de grootste werkgever is. Het moet me echter wel van het hart, dat we mogelijk de kernwaarden van Drenthe aan het verkopen zijn. Moet je alles wat mooi is wel vermarkten? Laat voor Drenthe het huidige landschaps-profiel het uitgangspunt zijn. Toeristen komen dan naar Drenthe omdat het landschap nog oer en puur is en dat je kunt genieten van vergezichten zonder windturbines. Laat Drenthe de slogan hanteren: een windturbinevrije provincie.
Bij de stemming over de Voorjaarsnota heeft de PVV als enige partij tegen gestemd, met name vanwege de Energieparagraaf in de Voorjaarsnota.
Nico Uppelschoten, fractievoorzitter van de Partij voor de Vrijheid
Op 05 juni 2018 uitgesproken bij de behandeling van de Voorjaarsnota in Provinciale Staten